LĨNH VỰC QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN VÀ BẢO TỒN ĐA DẠNG SINH HỌC
Cũng như các cộng đồng dân tộc thiểu số khác đang sinh sống ở những vùng rừng núi miền Trung Việt Nam, người Cơ Tu ở xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế từ trước đến nay vẫn sử dụng cây thuốc nam để điều trị bệnh hay làm thực phẩm. Tuy nhiên, hiện nay một số loài cây thuốc nam trước đây đã từng phổ biến ở Thượng Lộ như bảy lá một hoa, lan kim tuyến, lá khôi tía, hoàng đằng, hay ba gạc đang ngày càng suy thoái và khan hiếm, thậm chí một số loài đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Bên cạnh đó, kiến thức của đồng bào địa phương trong việc nhận biết và sử dụng cây thuốc nam cũng bị mai một dần theo thời gian.
Với sự hỗ trợ của 𝗖𝗥𝗗 thông qua dự án “Tăng cường sự tham gia của cộng đồng dân tộc thiểu số trong bảo tồn tài nguyên cây thuốc nam”, bà con đồng bào Cơ Tu ở xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông đã tham gia tích cực vào các hoạt động bảo tồn cây thuốc nam bản địa. Bà con đã nhân giống thành công và trồng trả lại cho rừng trên 𝟰𝟱𝟬 cây giống của 𝟭𝟭 loài cây thuốc nam quý hiếm như lá khôi tía, sâm xuyên đá, hoàng đằng, vằng đắng, râu hùm,… Đặc biệt, những người cao tuổi của đồng bào Cơ Tu đã trở thành các “chuyên gia” định danh các loại cây thuốc nam, tham gia sưu tầm các loại cây thuốc quý hiếm để nhân giống, và tham gia trực tiếp vào việc biên tập sổ tay lưu truyền cho thế hệ mai sau.
Mặc dù đã ngoài 75 tuổi nhưng ông Vương Văn Cưa, một thành viên của cộng đồng thôn Dỗi, xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông vẫn tích cực cùng với bà con trong thôn tham gia trồng lại cây thuốc nam trong rừng để lưu giữ lại những cây thuốc quý của người Cơ Tu. Ông Cưa tâm sự, “Trước đây mỗi khi cùng mẹ lên rừng, bà đều chỉ cho tôi biết từng loài cây thuốc quý của người Cơ Tu, nhưng dần dần không có sách vở để viết hay lưu lại nên bây giờ quên hết. Nay có dự án giúp đỡ, tôi và ông Ne ở thôn Ria Hố đã cùng với tư vấn 𝗖𝗥𝗗 định danh lại một số loại cây thuốc và công dụng của nó để viết lại thành quyển sách lưu truyền lại cho thế hệ con cháu sau này.”.
Không chỉ những người cao tuổi như ông Cưa, mà các chị phụ nữ Cơ Tu cũng tích cực tham gia vào các hoạt động bảo tồn cây thuốc nam như sưu tầm, trồng lại cây thuốc vào rừng tự nhiên, chia sẻ các kiến thức bảo tồn cây thuốc nam cho các thành viên khác trong cộng đồng bằng tiếng đồng bào Cơ Tu.
Với sự tham gia tích cực của các thành viên trong cộng đồng, đồng bào DTTS Cơ Tu không những đã duy trì và phát huy các loại cây thuốc nam bản địa quý hiếm trong rừng cộng đồng mà còn góp phần giữ gìn tri thức bản địa và bảo tồn đa dạng sinh học tại địa phương.
Ở thôn Căn Te, xã Hồng Thượng, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, cái tên Hồ Văn Thắng không còn xa lạ với người dân địa phương. Anh không chỉ là một người nông dân mà còn là một người tiên phong trong phát triển kinh tế nông thôn, một tấm gương vượt lên […]
Nơi dãy Trường Sơn hùng vĩ, những cánh rừng miền núi huyện A Lưới là “kho báu xanh” ẩn chứa nhiều giá trị tự nhiên và tri thức bản địa quý giá với hàng trăm loài cây dược liệu quý hiếm. Từ bao đời nay, những cây thuốc như thất diệp nhất chi hoa, hoàng […]
Giữa những cánh rừng xanh mát của thôn Dỗi, xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế, có một câu chuyện nhỏ nhưng đầy cảm hứng về sự thay đổi và vươn lên của một người phụ nữ dân tộc thiểu số. Chị Hồ Thị Ô Mai, một thành viên tích cực của […]
LĨNH VỰC ỨNG PHÓ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU (BĐKH) VÀ QUẢN LÝ RỦI RO THIÊN TAI (RRTT) A Lưới là một trong hai huyện thuộc vùng đồi núi của tỉnh Thừa Thiên Huế, với tỷ lệ hộ dân tộc thiểu số cao (𝟳𝟲%). Với tỷ lệ hộ nghèo cao (trên 𝟯𝟱% ở A Roàng, huyện […]
LĨNH VỰC PHÁT TRIỂN SINH KẾ BỀN VỮNG Hiện nay, tại các xã địa phương thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, đa số các hộ dân chăn nuôi lợn chưa sử dụng các loại thức ăn sẵn có tại địa phương như rau môn, chuối, bột bắp, cám gạo mà chủ yếu sử […]