Trong những ngày đầu tháng 3 năm 2015, 06 cộng đồng được nhận rừng của 03 xã Thượng Nhật, Thượng Lộ và Hương Lộc trong khuôn khổ dự án “Thúc đẩy quyền quản lý và hưởng lợi của cộng đồng sau giao đất giao rừng của tỉnh Thừa Thiên Huế” do tổ chức ICCO tài trợ, Trung tâm phát triển nông thôn miền Trung (CRD) thực hiện đã đồng loạt tiến hành hoạt động mở cửa rừng. Đây là một hoạt động thường niên mang ý nghĩa văn hóa quan trọng đối với cộng đồng đồng bào Cơ Tu nói riêng và cộng đồng người dân sống dựa vào rừng nói chung. Theo phong tục của người Cơ tu, hoạt động mở cửa rừng thường được diễn ra vào tháng đầu tiên của năm mới – thường tính theo âm lịch, mang ý nghĩa là để xin phép “thần rừng” tiến hành những hoạt động chăm sóc, thu hái các loài lâm sản ở trong rừng, đồng thời cầu mong một năm gặp nhiều thuận lợi, may mắn cho người dân làm nghề rừng, mong rừng tiếp tục tạo ra những sản phẩm cho người dân để Cộng đồng có thêm thu nhập.
Hình 1: Nghi thức làm lễ mở cửa rừng của đồng bào Cơ Tu
tại thôn La Hố,xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông
Khác với hoạt động mở cửa rừng các năm trước đây, năm nay buổi lễ mở cửa rừng của Cộng đồng thôn La Hố và thôn Dỗi có một điều đặc biệt, đó là cánh rừng mà từ trước đến nay người dân trồng, chăm sóc đã có thể cho hưởng lợi từ các mô hình do dự án “Nâng cao năng lực tiếp cận và sử dụng bền vững tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp cho người dân tỉnh Thừa Thiên Huế” hỗ trợ. Theo ông Trần Văn Cung, Trưởng BQLRCĐ thôn La Hố, cho biết “Nếu dự án tiếp tục hỗ trợ, các mô hình có thể đem lại lợi ích cho người dân và được sự hỗ trợ của Kiểm lâm trong công tác tuần tra bảo vệ thì Cộng đồng sẽ rất nhiệt tình trong việc bảo vệ và phát triển rừng. Trong thời gian tới, rừng cộng đồng sẽ là một nguồn sinh kế lớn cho người dân trong thôn”.
Cũng trong thời gian này, các Cộng đồng cũng đã tiến hành tuần tra rừng, chăm sóc các mô hình xây dựng và phát triển từ năm 2011-2014. Cụ thể, các Cộng đồng đã tiến hành một số hoạt động như phát luống khu vực chuẩn bị trồng Mây, Sến và các cây bản địa; chuẩn bị khu vực làm vườn ươm cây bản địa; làm lại giàn leo cho vườn cây Ba Kích… Theo kế hoạch, trong năm 2015 cộng đồng thôn La Hố và thôn Dỗi sẽ tiến hành khai thác một số diện tích Mây. Đồng thời, cộng đồng sẽ phối hợp với Ban quản lý dự án tiếp tục trồng mở rộng thêm một số diện tích Mây để tăng nguồn thu nhập của người dân sau này. Ngoài việc hỗ trợ cộng đồng về cây giống, dự án hỗ trợ cộng đồng về quy trình kỹ thuật chăm sóc và thu hoạch.
Hoạt động mở cửa rừng là một nghi thức truyền thống độc đáo của cộng đồng dân cư địa phương. Trong thời gian tới, dự án sẽ tiếp tục có những hoạt động nhằm hỗ trợ cho công đồng không những với mục đích tăng nguồn thu nhập cho các Cộng đồng nhận rừng mà còn góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa bản sắc dân tộc của đồng bào nơi đây.
Một số hình ảnh
Hình 2: Những bụi Lồ Ô đang phát triển tốt
ở thôn Dỗi, xã Thượng Lộ, Nam Đông
Hình 3: Người dân kiểm tra tình hình sinh trưởng của Kiền trồng
tại Rừng công đồng thôn 3, Hương Lộc, Nam Đông
Hình 4: Người dân đang sửa lại giàn cho vườn Ba kích
tại rừng cộng đồng thôn 2, Hương Lộc, Nam Đông
Sơn Hà
CRD